Điều tra kiến thức, thái độ, thực hành về nước sạch, sức khỏe và vệ sinh môi trường

Khái quát

Việt Nam đã đạt được những thành tựu quan trọng trong lĩnh vực kinh tế, chăm sóc sức khỏe và dân số sau nhiều năm cải cách. Tuy nhiên, giống với nhiều quốc gia khác, quá trình phát triển thường đi kèm với những tác động đến môi trường. Những tác động có thể bao gồm ô nhiễm không khí, đất, ô nhiễm nguồn nước và có thể ảnh hưởng đến sức khỏe và làm tăng gánh nặng bệnh tật.

Trong những năm gần đây, các vấn đề liên quan đến vệ sinh nguồn nước ngày càng phức tạp. Mặc dù, các cơ quan chức năng đã dung nhiều biện pháp để bảo vệ nguồn nước, tuy nhiên, tình trạng ô nhiễm ngày một gia tăng do công nghiệp hóa và đô thị. Đã có nhiều dự án được tiến hành liên quan đến nước nhưng tính bền vững và sự tham gia của các bên liên quan còn chưa được ổn định.

Việc tiến hành các hoạt động có thể cải thiện được sự hợp tác và nâng cao được năng lực của địa phương/các ban ngành liên quan về vấn đề nước sạch và vệ sinh môi trường là rất quan trọng. Với sự tài trợ của USAID, Viện Dân số, Sức khỏe và Phát triển tiến hành dự án “Các hoạt động của địa phương Việt Nam vì sức khỏe môi trường” tại tỉnh Thanh Hóa và Hà Nam. Dự án nhằm xây dựng mạng lưới làm việc về sức khỏe môi trường rộng và bền vững hơn, với sự tham gia tích cực hơn của các ban ngành địa phương trong việc xử lý các vấn đề liên quan đến  vệ sinh nguồn nước.

Viện nghiên cứu y xã hội học triển khai nghiên cứu điều tra ban đầu trước triển khai dự án, giúp cung cấp cái nhìn tổng quan về địa bàn nghiên cứu trước khi triển khai can thiệp. Cụ thể, điều tra này sẽ đánh giá kiến thức, thái độ, thực hành của người dân địa phương về nước sạch, sức khỏe và vệ sinh môi trường.

Mục tiêu
Nghiên cứu được triển khai với các mục tiêu cụ thể sau:

  1. Tính tỷ lệ tiêu chảy ở trẻ dưới 5 tuổi;
  2. Đánh giá kiến thức của người dân về nước sạch, sức khỏe và vệ sinh môi trường;
  3. Đánh giá thái độ của người dân về nước sạch, sức khỏe và vệ sinh môi trường;
  4. Đánh giá thực hành của người dân về nước sạch, sức khỏe và vệ sinh môi trường

Phương pháp nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu và cỡ mẫu

Nghiên cứu đã phỏng vấn tổng số 1040 người dân. Đối tượng được tuyển mộ từ danh sách các hộ gia đình tại địa bàn can thiệp. Tại mỗi hộ, đối tượng nghiên cứu ưu tiên lựa chọn là các chủ hộ có độ tuổi từ 18-60 tuổi và nắm bắt rõ thông tin về hộ.

Địa bàn và thời gian triển khai
Địa bàn nghiên cứu là tỉnh Thanh Hóa và Hà Nam trong năm 2018

Kết quả sơ bộ

Kết quả điều tra cho thấy kiến thức về nước sạch còn chưa cao, chỉ có 2.3% người dân biết rằng nước sạch cần đạt tiêu chuẩn của Bộ Y tế và cơ quan nhà nước. Tỷ lên người dân biết được lượi ích đầy đủ của rửa tay còn chưa cao, đặc biệt tỷ lệ biết đầy đủ các bước rửa tay với xà phòng rất thất, chỉ có 2.5% trả lời đúng… Mặc dù là nghiên cứu cắt ngang và chỉ được tiến hành ở một số địa bàn nhỏ nên chưa đủ tính dại diện để nhân rộng kết quả. Tuy nhiên nghiên cứu cũng góp phần đánh giá của nhu cầu của người dân để có thể triển khai can thiệp phù hợp.

Tài trợ

Nghiên cứu triển khai với sự tài trợ từ USAID qua khoản viện trợ cho Viện Dân số, Sức khỏe và Phát triển (PHAD).