Hội thảo khoa học về "Thực trang dinh dưỡng trẻ em đô thị Việt Nam"

Ngày 25/09/2013 tại Hà Nội, Viện Nghiên cứu Y – Xã hội học tổ chức Hội thảo khoa học “Thực Trạng Dinh Dưỡng Trẻ Em Đô Thị Việt Nam” trong trong khuôn khổ Chương trình “Thực phẩm tốt vì Sức khỏe” - Chương trình được khởi động từ tháng 1 năm 2013 nhằm mục tiêu nâng cao kiến thức, hành vi của người dân trong lựa chọn thực phẩm có lợi cho sức khỏe.

Đến dự hội thảo có đại diện các Cục, Vụ thuộc Bộ Y Tế, Viện Dinh Dưỡng, các chuyên gia đầu ngành thuộc Hội Dinh dưỡng Việt Nam, chi hội Dinh dưỡng Nhi khoa, chi hội Dinh dưỡng Lâm sàng, chi hội Dinh dưỡng Cộng đồng, Hội Y tế Công cộng, các tổ chức quốc tế (WHO, UNICEF, Viện Nghiên cứu Chính sách Lương thực quốc tế), các trường Đại học, Bệnh viện, Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh. 

Mục đích của hội thảo là cung cấp bức tranh tổng thể về tình hình dinh dưỡng, khẩu phần ăn và thực trạng chăm sóc dinh dưỡng trẻ em đô thị Việt Nam, từ đó đề xuất các chương trình can thiệp trong thời gian tới. 

Báo cáo về “Tình hình dinh dưỡng trẻ em đô thị Việt Nam” do BS. TS Trương Hồng Sơn trình bày tại hội thảo cho thấy tỷ lệ suy dinh dưỡng thể nhẹ cân trên toàn quốc của trẻ em dưới 5 tuổi là 16,2% (hơn 1,2 triệu trẻ suy dinh dưỡng nhẹ cân), tỷ lệ suy dinh dưỡng thấp còi là 26,7% (hơn 2 triệu trẻ suy dinh dưỡng thấp còi) và tỷ lệ thừa cân, béo phì là 4% (khoảng 300.000 trẻ). Tại các đô thị lớn ở Việt Nam tồn tại tình trạng “gánh nặng kép” về dinh dưỡng. Tỷ lệ Suy dinh dưỡng trẻ em đô thị lớn đã ở mức thấp (7.5% về suy dinh dưỡng nhẹ cân và 14.9% suy dinh dưỡng thấp còi), tuy nhiên số tuyệt đối về suy dinh dưỡng thấp còi còn hơn 215.000 trẻ, suy dinh dưỡng nhẹ cân của trẻ em dưới 5 tuổi tại các thành phố lớn vẫn còn hơn 108.000 trẻ. Tỷ lệ thừa cân béo phì dưới 5 tuổi tại các đô thị lớn là 6%, với tổng số 86.000 trẻ. Thừa cân béo phì ở một số thành phố đã ở mức cao so với trung bình của châu Á và các nước đang phát triển, nhất là tại TPHCM: 9,6%, cao hơn so mới mức trung bình toàn cầu (khoảng 6,9%), 12,2% ở vùng trung tâm thành phố, cao hơn trung bình của các nước phát triển.

PGS.TS Lê Bạch Mai, Phó Viện Trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho biết, cùng với những thay đổi về kinh tế, xã hội, nhất là do tăng trưởng kinh tế rõ rệt đã dẫn đến những thay đổi về lối sống và khẩu phần ăn của người Việt Nam, nhất là ở các vùng đô thị. Cơ cấu khẩu phần ăn của trẻ em đã thay đổi cả về lượng và chất, có xu hướng giảm chất bột, tăng chất đạm và đặc biệt là chất béo. Điều đó, một mặt giúp cải thiện tình trạng thiếu dinh dưỡng cho trẻ, nhưng mặt khác lại làm tăng nguy cơ thừa dinh dưỡng dẫn đến thừa cân, béo phì và các bệnh mạn tính không lây. 

Kết quả khảo sát nhanh “Thực trạng chăm sóc dinh dưỡng trẻ em đô thị Việt Nam” tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh do Viện nghiên cứu Y – Xã hội học tiến hành vào tháng 6 – 7 năm 2013 cho thấy, kiến thức và thực hành chăm sóc dinh dưỡng của bà mẹ có con từ 7 tháng đến 6 tuổi còn nhiều bất cập. BS. ThS Nguyễn Đức Minh – Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Y-Xã hội học nhấn mạnh: Kiến thức và hành vi chăm sóc dinh dưỡng của bà mẹ vùng đô thị vẫn còn nhiều bất cập: Phần lớn các bà mẹ chưa có hiểu biết về cân nặng nên có của trẻ (30% bà mẹ có con bị thừa cân không biết trẻ đã thừa cân, 15% số bà mẹ có con thừa cân vẫn mong muốn con mình tiếp tục tăng cân, nhiều bà mẹ muốn con dư cân, béo khỏe để có lực cho phát triển và dự phòng những lúc trẻ ốm; Sự tiện lợi của thực phẩm chế biến sẵn khiến nhiều bà mẹ cho con ăn quá mức). Trong nuôi dưỡng trẻ, chất lượng sản phẩm là ưu tiên hàng đầu của các bà mẹ. Tuy nhiên, tỷ lệ bà mẹ có kiến thức và quan tâm đọc thành phần dinh dưỡng trên nhãn mác còn rất thấp (0,5-3%). Hầu hết (90%) bà mẹ quyết định mua sản phẩm dựa trên các thông tin quảng cáo.

Các đại biểu tham dự đã thảo luận về thực trạng tình hình và định hướng các chương trình can thiệp. Hội thảo cũng khuyến nghị cần thiết phải có sự tham gia phối hợp chặt chẽ và đồng bộ của các nhà khoa học, các tổ chức xã hội, các doanh nghiệp, ban ngành và các tổ chức quốc tế.

Trong thời gian tới, chương trình “Thực phẩm tốt vì Sức khỏe”- Viện Nghiên cứu Y- Xã hội học sẽ tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động nghiên cứu, giáo dục truyền thông nhằm nâng cao khả năng tiếp cận thông tin khoa học về giá trị dinh dưỡng, vệ sinh an toàn thực phẩm, cải thiện hành vi lựa chọn thực phẩm có lợi cho sức khỏe cộng đồng.